W trosce o duchowy rozwój dziecka, o jego wychowanie w wierze katolickiej nie każdy może zostać rodzicem chrzestnym. Rodzice chrzestni muszą być wolni od jakichkolwiek przeszkód do bycia rodzicem chrzestnym. O przeszkodach mówi KPK (Kodeks Prawa Kanonicznego):
Rozdział IV
Kan. 872
CHRZESTNI
Przyjmujący chrzest powinien mieć, jeśli to możliwe, chrzestnego. Ma on dorosłemu towarzyszyć w chrześcijańskim wtajemniczeniu, a dziecko wraz z rodzicami przedstawiać do chrztu oraz pomagać, żeby ochrzczony prowadził życie chrześcijańskie odpowiadające przyjętemu sakramentowi i wypełniał wiernie złączone z nim obowiązki.
Kan. 873
Należy wybrać jednego tylko chrzestnego lub chrzestną, albo dwoje chrzestnych.
Kan. 874
§ 1.
Do przyjęcia zadania chrzestnego może być dopuszczony ten, kto:
1) jest wyznaczony przez przyjmującego chrzest albo przez jego rodziców, albo przez tego, kto ich zastępuje, a gdy tych nie ma, przez proboszcza lub szafarza chrztu, i posiada wymagane do tego kwalifikacje oraz intencję pełnienia tego zadania;
2) ukończył szesnaście lat, chyba że biskup diecezjalny określił inny wiek albo proboszcz lub szafarz jest zdania, że słuszna przyczyna zaleca dopuszczenie wyjątku;
3) jest katolikiem, bierzmowanym i przyjął już sakrament Najświętszej Eucharystii oraz prowadzi życie zgodne z wiarą i odpowiadające funkcji, jaką ma pełnić;
4) jest wolny od jakiejkolwiek kary kanonicznej, zgodnie z prawem wymierzonej lub
deklarowanej;
5) nie jest ojcem lub matką przyjmującego chrzest.
§ 2.
Ochrzczony, należący do niekatolickiej wspólnoty kościelnej, może być dopuszczony tylko razem z chrzestnym katolikiem i to jedynie jako świadek chrztu.
Q&A
Czy zawsze musi być dwoje chrzestnych?
Nie. Można wybrać jednego chrzestnego, jedną chrzestną bądź dwoje chrzestnych (KPK, kan. 873).
Czy chrzestny musi być katolikiem?
Tak. Chrzestny musi być katolikiem (KPK, kan. 874 Kan. 874 § 1.3).
Czy chrzestny musi mieć bierzmowanie?
Tak. Chrzestny musi mieć bierzmowanie (KPK, kan. 874 Kan. 874 § 1.3).
Czy osoba ochrzczona, ale nienależąca do Kościoła katolickiego, może być chrzestnym?
Nie, ale może ona zostać świadkiem chrztu. W tej sytuacji Kościół stawia jednak dodatkowy warunek: świadka chrztu dopuszcza tylko razem z chrzestnym katolickim (dwóch świadków chrztu albo tylko świadek chrztu to opcje, które nie wchodzą w grę). Mówi o tym KPK, kan. 874 Kan. 874 § 2.
Czy chrzestnym może zostać osoba niepełnoletnia?
Tak, chrzestnym może zostać osoba, która ukończyła 16 lat. (KPK, kan. 874 Kan. 874 § 1.2).
Czy chrzestnym może zostać osoba żyjąca w związku niesakramentalnym?
Nie, gdyż zgodnie z wytycznymi Kościoła chrzestny ma „prowadzić życie zgodne z wiarą”, a w świetle nauczania Kościoła życie bez ślubu kościelnego jest ignorowaniem nakazów wiary katolickiej i jako takie jest grzechem. Na tej samej podstawie rozwodnik może być chrzestnym, ale tylko pod warunkiem, że nie żyje w nowym związku – związku pozasakramentalnym. (KPK, kan. 874 Kan. 874 § 1.3).
A czy ksiądz może mieć wpływ na wybór chrzestnych i odrzucić kandydata rodziców?
Tak, ponieważ zgodnie z „Instrukcją duszpasterską Episkopatu o udzielaniu sakramentu chrztu św. dzieciom” księża mają prawo doradzać rodzicom podczas poszukiwań chrzestnych oraz wyrażać swój sprzeciw w przypadkach, w których przy podejmowaniu decyzji towarzyszą rodzicom niewłaściwe pobudki (np. gdy kierują się oni zamożnością chrzestnych zamiast religijnością i troską o wychowanie chrześniaka w wierze katolickiej). Ponadto duszpasterze mogą żądać od kandydatów na chrzestnych zaświadczeń o praktykowaniu wiary wystawionych przez proboszcza z parafii zamieszkania.